Darbe Dayanımı
Nitrürleme sonrası çelikler nispeten ani darbelere karşı hassastırlar ve gevrek davranış gösterirler. Fakat Cr-Mo ve Cr-Mo-V çeliklerinde alaşım elementleri bu etkiyi azaltmaktadırlar. Özellikle yüksek sıcaklıklarda yapılan nitrürlemeyle darbe mukavemetinin de oldukça tatminkar olduğu bilinmektedir.
Nitrürlenmiş çeliklerin darbe mukavemetini olumsuz yönde etkileyen en önemli oluşum yüzeydeki bileşik tabakasıdır. Bileşik bakasının (beyaz tabakanın) kalınlığı arttıkça, darbe mukavemeti azalmaktadır. Özellikle kalınlığın 20 µ’u aşması durumunda mukavemetindeki kötüleşmeler, Cr-lu çeliklerde daha karakteristik olmaktadır. Kimyasal çözündürmeyle (sıcak siyanür çözeltisine daldırarak) /veya mekanik parlatmayla beyaz tabaka kaldırılmasıyla darbe mukavemeti oldukça artmaktadır.
Alaşımlı çeliklerin darbe mukavemeti, az alaşımlı çeliklere nazaran daha azdır. Ayrıca nitrürlenmiş çeliğin darbe mukavemeti nitrürleme öncesi darbe mukavemetinden daha düşüktür.
Önerilen Makale: Çelik profil malzemeler ve uygulamaları hakkında detaylı bilgi almak için
ıpe çelik profil fiyatları sayfamızı ziyaret etmenizi tavsiye ederiz.
Yorulma Mukavemeti
Yorulma dayanımını azaltan en önemli unsurlardan biri çentik etkisi yapan ikinci faz partikülleridir. Nitrasyon işlemi sonrası yavaş soğutmayla çökelen metal nitrürler, ikinci faz partikülleri olarak çentik etkisi yaratacağından yorulma dayanımını oldukça azaltmaktadır.
Hızlı soğutmayla katı eriyikten difüzyonla çökelme olmadığından çentik etkisi ortadan kalkmaktadır. Ayrıca hızlı soğutma onucu yüzeyde basma gerilmelerinin oluşması yorulma mukavemetini arttırmaktadır.
Nitrasyon süresinin ve sıcaklığının artmasıyla yorulma mukavemetinde düşmeler görülürken kısa zamanlı nitrasyonlarda yüksek yorulma değerleri elde edilmektedir.
Sertlik ve Aşınma Mukavemeti
Nitrürlenmiş çeliklerin sertlik değişimi yüzeyden itibaren yaptıkları bileşiklere göre değişmektedir. Bileşim tabakasındaki T-Fe4N, ɛ-Nitrürlere göre daha yüksek sertliğe sahiptir. Nitrür zonundaki metal nitrürler sertliği oldukça arttırmaktadır.
Düşük sıcaklıkta yapılan nitrürlemede yüksek sertlik, yüksek sıcaklıklarda yapılan nitrürlemede ise düşük sertlik değerleri elde edilmektedir.
Aşınma dayanımı beyaz tabakayla birlikte artmaktadır. Beyaz tabakanın en önemli karakteristiklerinden biri yağlayıcı olmasıdır. Dolayısıyla sürtünme katsayısını azaltarak aşınma mukavemetini de arttırmaktadır. Ancak beyaz tabakanın gevrek oluşu, taşlama türü aşınmalarda pul pul dökülmelere neden olmaktadır. Özellikle nitrürleme sıcaklığı ve zamana bağlı olarak artan beyaz tabaka kalınlığı ile bu etki daha belirgin olmaktadır. Nitrürlü çelikler nitrürlendikleri sıcaklıklara kadar aşınmaya karşı iyi mukavemet göstermektedirler.
Korozyon
Korozyon dayanımı paslanmaz çelikler hariç nitrürlenmiş tüm çeliklerde artmaktadır. Yüzeyde oluşan ɛ-Nitrürler korozyon dayanımını arttıran en önemli unsurdur. Dolayısıyla yüksek sıcaklıklarda ve uzun sürelerde nitrürlenmiş çeliklerin korozyon direnci nispeten daha yüksek olmaktadır.
