Cerrahi Çelik Nedir?

Cerrahi çelik, genellikle cerrahi aletlerin ve tıbbi cihazların üretiminde kullanılan özel bir tür paslanmaz çeliktir. Tıbbi uygulamalar için çelik, biyouyumluluk (vücut tarafından red edilmeme), kolay sterilize edilebilirlik, korozyon direnci ve yüksek mukavemet özelliklerine sahip olması gerektiğinden, bu çeliği diğer türlerden ayıran bazı özellikleri vardır.

En yaygın kullanılan cerrahi çelikler genellikle 316 veya 316L olarak bilinen austenitik paslanmaz çeliklerdir. "L" harfi, bu çeliklerin düşük karbon versiyonu olduğunu belirtir. Bu türler, genellikle mükemmel korozyon direnci ve biyouyumlulukları nedeniyle tercih edilir.

Bununla birlikte, tıbbi uygulamalar için kullanılan çeliklerin türü, kullanılacakları özel duruma bağlıdır. Örneğin, bazı durumlarda, daha fazla mukavemet veya yüksek aşınma direnci gerekebilir, bu da farklı bir çelik türünün kullanılmasını gerektirebilir.
 

Cerrahi çeliklerin özellikleri genellikle aşağıdaki gibi sıralanabilir:

Korozyon Direnci: Cerrahi çelikler, sıvılar ve insan vücudundaki diğer maddelerle temasa geldiğinde korozyona uğramazlar. Bu, bu tür çeliklerin sterilizasyon işlemlerine ve hastaların vücut sıvılarına dayanabilmesi için çok önemlidir.

Biyouyumluluk: Cerrahi çelikler, vücutla uyumlu olmalıdır. Bu, vücudun bu materyalleri yabancı bir madde olarak algılamayacağı anlamına gelir, böylece alerjik reaksiyonlar veya diğer olumsuz yan etkileri önler.

Yüksek Mukavemet: Cerrahi çelikler, yüksek mukavemete sahip olmalıdır. Bu, onların fiziksel stres ve basınç altında bile şekillerini koruyabilecekleri anlamına gelir. Bu özellik, özellikle çeşitli cerrahi aletler ve implantlar için önemlidir.

Sterilizasyon Yeteneği: Cerrahi çelikler, sterilize edilebilme özelliğine sahip olmalıdır. Yüksek ısıya ve diğer sterilizasyon tekniklerine dayanabilirler, bu da hastalıkların yayılmasını önlemek için gereklidir.

Aşınma Direnci: Cerrahi çelikler ayrıca yüksek aşınma direncine sahip olmalıdır. Bu, onların uzun süre boyunca ve genellikle zor koşullar altında kullanılabilmesini sağlar.

Düşük Manyetik Hassasiyet: İdeal cerrahi çelikler, manyetik alana karşı düşük hassasiyete sahip olmalıdır. Bu, özellikle MRI gibi tıbbi görüntüleme tekniklerinde sorun oluşturmayacağı anlamına gelir.

Bu özellikler, cerrahi çeliklerin tıbbi uygulamalar için ideal bir malzeme seçimi olmasını sağlar.
 

Cerrahi çelik, çeşitli uygulamalara uygun farklı türler ve sınıflar içerir. En yaygın kullanılan türlerden bazıları şunlardır:

316L ve 316LVM Çelik: Bu türler genellikle cerrahi aletlerin ve implantların üretiminde kullanılır. "L", bu türün düşük karbon içeriğine işaret eder, bu da çeliğin daha iyi kaynak yapılabilirliğini ve korozyon direncini sağlar. "VM", "vacuum melt" (vakumda eritme) anlamına gelir ve bu işlem, çeliğin saflığını ve biyouyumluluğunu artırır.

420 ve 440 Sınıfı Çelik: Bu türler, genellikle cerrahi bıçaklar ve diğer kesme aletleri için kullanılır çünkü çok sert ve keskin bir kenar oluşturabilirler.

17-4PH Çelik: Bu tür, yüksek mukavemet ve iyi korozyon direnci sunar ve genellikle ortopedik implantlar ve cerrahi aletler için kullanılır.

Cobalt-Chromium-Molybdenum (CoCrMo) Alaşımları: Bu alaşımlar, genellikle kalça ve diz protezleri gibi aşınmaya direnç gerektiren uygulamalar için kullanılır.

Titanium ve Titanium Alaşımları: Titanium ve alaşımları, hafiflik, yüksek mukavemet, korozyon direnci ve biyouyumluluk özellikleri nedeniyle genellikle cerrahi implantlar için tercih edilir.

Nitinol: Nitinol, Nickel-Titanium (Nikel-Titanyum) alaşımıdır ve özgün şekil hafıza özelliği nedeniyle özellikle stentler ve ortodontik cihazlar gibi uygulamalar için kullanılır.

Bu çelikler ve alaşımlar, tıbbi ve cerrahi uygulamaların geniş bir yelpazesine hizmet eder. Hangi malzemenin kullanılacağı, malzemenin kullanılacağı özel uygulamaya ve gereksinimlere bağlıdır.
 

Cerrahi çelikler, genellikle "paslanmaz çelik" olarak da bilinen özel bir tür çeliktir ve bu ad, onların belirgin bir özelliklerini, yani yüksek korozyon direncini vurgular. Yüksek miktarda krom içerdikleri için, bu çelikler oksijenle reaksiyona girer ve çelik yüzeyinde koruyucu bir krom oksit tabakası oluşturur. Bu tabaka, çeliğin iç kısımlarını daha fazla oksidasyondan ve korozyondan korur.

Ancak, paslanmaz çeliklerin paslanmaz olmaları kesinlikle imkansız değildir. Uzun süreli maruz kalma, bazı kimyasallar, yüksek sıcaklık veya uygun olmayan temizlik ve bakım, paslanmaz çeliğin korozyona uğramasına neden olabilir. Yani genellikle paslanmazlar ama bazı durumlarda paslanabilirler.

Cerrahi çelikler genellikle en yüksek kalitede paslanmaz çeliklerdir ve bu da onları paslanmaya karşı daha dirençli hale getirir, ancak hala doğru bakım ve temizliğin uygulanması gereklidir. Bu, özellikle cerrahi aletler ve tıbbi implantlar söz konusu olduğunda, insan sağlığını doğrudan etkileyebilir. Bu nedenle, cerrahi çeliklerin bakımı ve sterilizasyonu çok önemlidir.
 

Cerrahi çelik ve paslanmaz çelik arasındaki temel fark, kullanım alanlarına ve gereksinimlerine bağlı olarak uygulanan özel standartlardır.

Her ikisi de krom tabanlı alaşımlardır ve korozyon direnci sunarlar. Ancak, cerrahi çelik daha yüksek bir kalite standartına sahip olduğu için, genellikle tıbbi ve cerrahi uygulamalar için kullanılır. Bu çelikler, insan vücudu ile doğrudan temas etmek üzere tasarlandığından, biyouyumlulukları (vücut tarafından red edilmeme), korozyon dirençleri ve sterilize edilebilirlikleri gibi özelliklere sahip olmalıdır. Ayrıca genellikle vücut sıvılarına, temizlik maddelerine ve sterilizasyon işlemlerine dayanacak şekilde tasarlanmıştır.

Buna karşın, paslanmaz çelik genel bir terimdir ve çeşitli uygulamalar ve endüstriler için kullanılabilir. Mutfak eşyalarından inşaat malzemelerine kadar her türlü üründe kullanılabilirler. Paslanmaz çelikler, genellikle korozyon direnci, sıcaklık direnci ve mukavemet gibi özelliklere sahip olmakla birlikte, cerrahi çelik kadar yüksek biyouyumluluk veya sterilizasyon standartlarına sahip olmayabilirler.

Özetlemek gerekirse, cerrahi çelik, genellikle daha yüksek kalite standartlarına ve spesifik tıbbi gereksinimlere uyan özel bir paslanmaz çelik türüdür. Her iki çelik türü de benzer alaşımlar olabilir, ancak kullanımları ve gereksinimleri nedeniyle farklı standartlara ve özelliklere sahiptirler.